Borówka brusznica (Vaccinium vitis - idaea)
Jest to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wrzosowatych. Rośnie w chłodnej strefie umiarkowanej na półkuli północnej. Najczęściej można ją spotkać w lasach iglastych i iglasto-liściastych oraz na wrzosowiskach i w zaroślach.
Zastosowanie w leczeniu
- zioło moczopędne
- zapalenie pęcherza moczowego i cewki moczowej
- zaburzenia trawienne
- kamica nerkowa
- biegunka
Charakterystyka rośliny
Pokładające się zdrewniałe łodyżki wyrastają z podłoża gęstymi kępkami, osiągając nawet 40 cm wysokości. Skórzaste, ciemnozielone błyszczące listki pod spodem są sinawozielonkawe. Roślina ma groniaste kwiatostany o białych i różowawych kwiatach. Owocami są błyszczące jagody o barwie jasno-czerwonej i czerwonej, gdy są dojrzałe. Kwitnie od maja do lipca, a czasem ponownie zakwita we wrześniu.
Substancje lecznicze
Borówka brusznica obfituje w wiele substancji o działaniu leczniczym - glikozydy, arbutyna i metyloarbutyna (rozpada się na glukozę i hydrochinon - związek aromatyczny o działaniu pierwotniakobójczym, bakteriobójczym i przeciwwirusowym), kwasy organiczne, garbniki, cukry, witaminy: B1, B2, PP, C.
Działanie lecznicze
Borówka wykazuje działanie moczopędne, bakteriobójcze, rozkurczowe, przeciwzapalne, przeciwkrwotoczne i przeciwbiegunkowe.
Zastosowanie
Surowcem leczniczym są owoce i listki. Listki zbiera się wczesną wiosną i jesienią. Odwary z liści mają zastosowanie w leczeniu zapalenia miedniczek nerkowych, kamicy nerkowej, zapaleniu pęcherza moczowego i cewki moczowej a także przy nieżycie jelit i żołądka. Pomocne są również w leczeniu biegunki.
Napary i odwary z owoców borówek stosuje się przy braku apetytu oraz jako środek wzmacniający organizm przy grypach i przeziębieniach. Owoce borówki mają gorzko-kwaskowaty smak i są doskonałym surowcem do wyrobu dżemów, syropów, soków i konfitur. Dzięki zawartości kwasu benzoesowego produkty są bardziej trwałe.
Uwaga! Gdy stosujemy przez dłuzszy okres czasu duże dawki wyciągów z liści brusznicy, możemy mieć objawy zatrucia. Powoduje to zawarty w liściach hydrochinon. Objawia się to wymiotami, kurczami i niedokrwistością.
Jak stosować
Borówka do mięsa
Składniki:
1kg borówek, 0,5 kg jabłek, 0,5 kg gruszek, 20 dkg cukru
Jabłka umyc, obrać i pokroić na ćwiartki. w małej ilości wody rozgotować i dodać umyte borówki oraz pokrojone gruszki. Pod koniec gotowania wsypać cukier. Napełnić masą wcześniej przygotowane, osuszone słoiczki i odwrócić do góry dnem.
Wywar z owoców
Szklankę dojrzałych czerwonych owoców brusznicy zalać szklanką wrzątku i dodać łyzeczkę do herbaty cukru. Gotować wolno, na małym ogniu, tak długo, aby rozgotować owoce. Przetrzeć przez sitko.
Pić przy braku apetytu, biegunkach i nieżytach żołądka pół szklanki wywaru kilka razy dziennie.
Napar z liści
Dwie łyżki liści brusznicy zalać dwiema szklankami wrzącej wody. Odstawić na 30 minut, przecedzić przez sitko.
Pić przy zakażeniach i stanach zapalnych układu moczowego, biegunce, niestrawności, gorączce od czterech do sześciu razy dziennie po trzy łyżki stołowe.